Brainstorm
Soms heb je een idee, brainsstorm je een beetje, ga je in gesprek of zie je spontaan een oplossing voor een huidprobleem. Dat is super en vaak ook het begin van innovatie, misschien help je hiermee wel heel veel patiënten. Wellicht is dit idee een mooie toevoeging aan alle mogelijkheden die wij als huidtherapeut kunnen bieden. Hoe mooi zou het zijn als je daar in de praktijk dan meteen mee aan de slag zou kunnen? Maar natuurlijk is de praktijk ingewikkelder en zijn er regels en wetgeving. Bewijslast en evidence based practise zijn steeds belangrijkere voorwaarden voor introductie van een nieuwe behandeling binnen de zorg. Ik neem je in dit artikel mee op reis met mijn ervaringen als een huidtherapeut, werkzaam in het centrum voor huidtherapie MediDerma, die wetenschappelijk onderzoek heeft opgezet, uitgevoerd en graag wil publiceren.
Alles begon in 2012 toen we met ons team van MediDerma een brainstormsessie met Annemieke van de Graaf (POH bij een huisartsenpraktijk) over insuline-geïnduceerde lipohypertrofie hadden. Konden wij daar met endermotherapie niet iets aan doen? Tja, waarom niet? Maar nee, eigenlijk weten we te weinig over het effect. Daarom is het nodig om hier een gedegen onderzoek naar te doen, om te komen tot do’s and don’ts. Deze vraagstukken werden uitmuntend beantwoord door onze stagiaire Britta Meijers in haar vooronderzoek ‘Lipohypertrofie en Endermologie®. Dit ging over het effect van Endermologie® op lipohypertrofie bij Diabetes Mellitus type I en over de stappen die we zouden moeten zetten om binnen onze huidtherapeutische praktijk wetenschappelijk onderzoek te kunnen doen.In 2015 kwam Annemieke wederom op ons pad en zij gaf aan: het is nu of nooit! De EADV, de toenmalige vereniging van diabetesverpleegkundigen, schreef een onderzoeksubsidie uit van 5.000 euro, maar niemand had nog iets ingestuurd. Sometimes you have to take a leap of faith…
Subsidie
Voor ik het wist hadden wij onze hypothese en onderzoeksopzet uitgewerkt. Voor het onderzoek zouden we 20 patiënten gedurende 10 weken, 2 maal per week gedurende 10 minuten enkelzijdig behandelen met endermotherapie®, zonder insuline te injecteren in beide lipohypertrofische laesies. Onze hypothese was dat bij de behandelde LH-laesie de consistentie van de huid na 10 behandelingen significant zou verbeteren.
De beschikbare literaire onderbouwing was nog beperkt maar de hypothese werd ingestuurd. Binnen een week kreeg ik te horen dat wij deze subsidie hadden gekregen. Dit huidprobleem zoekt al jaren naar een behandeling! Wauw, jee en nu? Het EADV-jubileumcongres vond een aantal weken later plaats en daar werd de subsidie uitgereikt. In plaats van een onderzoeksprotocol schreef ik een dankwoord! Wij gaan dit doen, we can do this! Samen met ons team gingen we van start!
Gedegen onderbouwing
Dan komen er allerlei theoretische zaken bij kijken: op zoek naar een medisch ethische toetsingscommissie (METC) en alle documenten over het onderzoek uitschrijven en indienen. Dan is het fijn om een statisticus te hebben, want statistiek is bij onderzoek van groot belang. De statisticus heeft ons geweldig ondersteund. In totaal hebben we het onderzoeksprotocol en alle bijbehorende documenten twee keer met aanpassingen teruggekregen van de METC. Een vraag daarvan was: is de hoofdonderzoeker wel bekend met Good Clinical Pratice? Nee, ik ben een huidtherapeut gediplomeerd in 1997 zonder onderzoekservaring, dus wat nu? Gelukkig bestond er hiervoor sinds een maand een online-cursus, die ik tussentijds heb gevolgd. Dit zorgde voor een gedegen onderbouwing en begrip voor wetenschappelijk onderzoek.
De opzet van ons praktische onderzoek werd een enkel geblindeerde gerandomiseerde en vergelijkende pilotstudie. Het ging om twintig mannen en vrouwen die insuline spoten en bilaterale lipohypertrofie hadden: beide armen, benen of beide kanten buik. Deze patiënten werden doorgestuurd door diabetesverpleegkundigen uit Noord- en Zuid-Holland.
Na een consult en inclusie werd het protocol opgestart, uitgevoerd en werden meetgegevens genoteerd. Na de verzameling van alle data, waar we ruim een jaar mee bezig zijn geweest, was het tijd voor de analyse. Dit liet uiteindelijk zien welke uitkomsten het onderzoek had. Spannend! De data en de uitdraaien vanuit SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) door de statisticus dien je op de juiste manier te lezen en te verwerken. Gelukkig lukte het ons met elkaar om dit in goede banen te leiden en creëerden we mooie grafieken.
Schrijven
Dan is het hoog tijd om bijna drie jaar later de wereld te gaan vertellen over ons geweldige onderzoek en de uitkomsten! Dan begint het schrijven: in het Engels en in wetenschappelijke taal. Wederom een cursus gevolgd, maar al snel blijkt dat dit te hoog gegrepen was. In het Nederlands schrijven is een uitdaging, maar samen met alle collega’s werden commentaar, opmerkingen en suggesties verwerkt en kreeg het artikel vorm. Een extern bureau heeft het artikel vertaald naar het Engels.
Blijven geloven
Na een laatste review door een aan MediDerma verbonden dermatoloog was het zover: de eerste aanmelding voor publicatie bij een groot Amerikaans tijdschrift op gebied van diabeteszorg. Dit was tien jaar na het ontvangen van de subsidie. Het insturen van alle gegevens voor een complete inzending is een taak op zich, maar voor alles is er een eerste keer en ons motto we can do this bleef actueel. Tot op heden hebben we ons artikel vijfmaal ingezonden (met alle aanpassingen erbij), maar zonder resultaat. Dan slaat ook wel de motivatie om en is het van belang het geloof te behouden in je onderzoek en de uitkomsten.
De grootste uitdaging voor ons als praktijk en voor mij als onderzoeker is het vinden van het juiste pad om te kunnen publiceren. Maar tegelijkertijd heb ik ook andere vragen. Wat kunnen wij als huidtherapeuten met een goed onderzoekidee? Wat kan onze beroepsgroep realiseren op het gebied van onderzoek? Worden wij bij het uitvoeren van zelfstandig onderzoek serieus genomen? Kunnen we publiceren? Welke ondersteuning kan de NVH bieden? Toegang tot literatuur, ondersteuning bij het opzetten en analyseren van een onderzoek of subsidiering?
Mijn verhaal laat zien hoe moeilijk het is om onderzoek goed uit te voeren. Maar ook dat dit een heel mooi proces is, en dat de juiste samenwerking, structuren en ondersteuning onmisbaar zijn!
