In 2020 ging Annabel Markesteijn naar de huisarts omdat ze hulp zocht voor haar transitie. Daar hoorde ze dat ze minstens drie jaar moest wachten totdat ze bij een genderkliniek terechtkon. “Ik was een beetje lamgeslagen”, vertelt ze. “Voordat je naar de huisarts gaat, is daar al een heel proces aan voorafgegaan.” Na zes maanden wachten was ze het zat; ze zocht waar ze in de tussentijd terechtkon.
Laserbehandelingen
Ze vond een psycholoog die naar haar luisterde en haar verder hielp. Annabel: “Ik had een ongelooflijke hekel aan dat overmatige haar. Daarom zocht ik naar huid- of laserklinieken die specifiek informatie over transgenderzorg op hun website hadden staan. Dat waren er maar een paar. Ik had een intake en vanaf dat moment werd ik meteen goed behandeld.”
“Het intakegesprek is bij ons kosteloos”, licht huidtherapeut Michelle Janssen toe. Zij is praktijkeigenaar van Laserkliniek Zwolle die transgenderzorg biedt. “We leggen dan uit wat we gaan doen, hoe een laserbehandeling kan voelen en wat de risico’s zijn. We geven aan dat er tien tot twintig laserbehandelingen nodig zijn. We willen de verwachtingen goed bespreken.”
Annabel kreeg twaalf laserbehandelingen en was daarnaast veertig uur bij een huidtherapeut voor elektrisch epileren. “Ik voelde me prettig doordat de huidtherapeut naar me luisterde en we vooral alledaagse dingen bespraken, zoals weekendplannen. De relatie was echt goed.”
Vergoedingen
Zonder die indicatiestelling krijg je geen vergoeding voor laserbehandelingen. En daar moet je een aantal jaar op wachten. “Ik had een goede baan en kon de sessies zelf betalen”, vertelt Annabel. “Maar ik zie mensen die dit lastiger kunnen opbrengen. Ik geef dan weleens het advies om de diagnose genderdysforie door een huisarts of een algemeen psycholoog te laten stellen. Sommige zorgverzekeraars accepteren dit.” Maar zelfs als je al in het transitietraject zit, is het niet makkelijk om een vergoeding te krijgen. “Je krijgt als transvrouw pas een vergoeding voor de behandeling van gezichtsbeharing als je een passabiliteitsprobleem hebt, oftewel dat je niet wordt herkend als vrouw”, legt Annabel uit. “In de praktijk betekent dit dat je binnen 24 uur na scheren duidelijk een waas op je gezicht moet zien. Als je het heel plat zegt, zijn de vergoedingen gebaseerd op wat andere mensen van jou denken en niet wat je zelf vindt. Dat botst.”
Huidtherapie
Andere huidzorg tijdens transities die niet vergoed wordt zijn: littekenverzorging en acnebehandelingen. Transmannen krijgen bijvoorbeeld een plasbuisverlenging en die kan worden gemaakt van een stuk huid uit de onderarm; er ontstaat dan een litteken. En voor die operatie hebben transmannen minstens een jaar hormoonbehandeling gehad.
Annabel: “De haargroei die door het testosteron ontstaat is voor hen heel bevestigend, maar voor de operatie moet de onderarm haarvrij zijn. Ook zorgt het testosteron ervoor dat de huid vetter wordt en dat geeft weer kans op acne.” Daarnaast kan er later weer haar terugkomen op het stukje huid van de onderarm, oftewel de penis, vertelt Michelle. “In de zogenaamde onderhoudsbehandelingen zullen we dit gebied behandelen, mits dat nodig is.”
De huidtherapeut is dus erg belangrijk in het hele transitieproces, stelt Annabel. “Ik denk dat ik de meeste tijd van mijn transitie in een huid- en laserkliniek heb besteed.” Het is alleen niet altijd makkelijk om de juiste huidtherapeut te vinden. “Huidtherapeuten die streven naar inclusiviteit, kunnen iets over transgenderzorg op hun website melden. Dan weet je als transgenderpersoon die zoekt: hier kan iemand me verder helpen.”
